Chía

Teliz mal Wikipedia.

Chía ( dere grupena ton Chíe ) tiyir yolt ke tael koe Muisca alka isu vundopa. Payuna wetce lorikya, tiyir leca ke puve ke tamava is nendasik va disukexeem is yambeem, ton kor ke ayikya. Dere tiyir yerumanik ke Sué lorikye va awalt ise va fli do Nencatacoa lorikye walziliyir. Koe ara apta ke lizukafa vundopa, Bachué xantumikya ke Muisca sane kadayar tael dositatason va Sué.

Sué is Chía va Muisca nafalikeem tikiyid. Lorikye va awalt va Zaque nafalik ke lentefi ki ke Muisca abdigalda tikiyir isen inafa dopewa koe Sogamoso tigiyir, solve yasa ke Zipa nafalik gazas va tawavo dem refa Bogotؘá vagee abdigalda, va lorikya va tael tikiyir isen dalafo fiptaxo koe Chía oku mone tigiyir. Sedme Juan de Castellanos ugaldik : « Muisca sane va awalt is tael ton yerumanikeem is xantumikeem ke sane envayar. »

Sinafa dopewa koe Chía is Hunza tigiyid. Chyquy gertik flion gu baerdafa jara va fipta tarizana pu lorikya vajuleyed, i va fipta dem firvira va moava is trocadayafa xeka.

Vuestexa

  • (es) Ocampo López, Javier. Leyendas populares colombianas. Editorial Plaza y Janes Editores Colombia s.a., 1996. ISBN 958-14-0267-5, 9789581402670.

Chía
Lorikya ke Muisca
Kudja va Chía tigisa koe milyoltafa Chía widava
Kira
Lizukaf yolt Chíe
Yorda Lorik va tael
Atay
Gola Muisca
Atayexo Chía
Lorafa yasa
Gadikye Chiminigagua, lorikye va afi
Yerumanik Sué lorikya va awalt
Nazbeik Cuchavira, lorikye va korfi
Chibchacum, lorikye va muva
Huitaca, lorikya va yambeem
betara teza


Muisca : sane ke Kolombia is savsaf abdiespanaf seltay
Seltay

TawamiduraVegeduropaYambaKocopaBurmotaropaSkapaInseikLexaAvaVundopaAlkaGeja

Debak

FúqueneGuatavitaIguaqueSuescaTotaTequendama stoya

Izva

Muisca abdigaldaSavsaf bowesikPasca meldChocontá meldTocarema meldEspanafa olgalicura

Nafalik

Zipazgo : MeicuchucaSaguamanchicaNemequeneTisquesusaZaquesazipa
Zacazgo : HunzahúaMichuáQuemuenchatochaAquiminzaque

Lorik

ChiminigaguaBachuéChíaSuéBochicaHuitacaChibchacumCuchaviraNencatacoaChaquénChibafruimeGuahaioque