Rossiafa vestara va Sibiria

  Tuveli icde Izvopa 
Teliz mal Wikipedia.

Wafra dem rossiaf vestasik va Sibiria[betara | va krent betá]

Delt Korobik Vildeks Ewava
Vladimir Atlasov Vladimir Atlasov
( 1661–1711 )

Sibiriaf kazakik isu vestasik
Vladimir Vasilievitc Atlasov ( rossiavon Владимир Васильевич Атласов ) bak 1661 koe Veliki Ustyug kobliyir aze bak 1711 awalkeyer. Tiyir kazakik ke Sibiria inkeyes va taneafo rossiafo elupkafo boniaxo moe Kamtcatka dega. Atlasov tculk is Atlasov letafa tculkewala arte geeon Kamtcatka gu in zo yoltayad. [...]

Loon rupé


Tikiks :  Anadir bostKamtcatkaKamtcatka bost

 
Cugexa va Beketov koe Yakutsk Pyotr Beketov
( ±1601–±1661 )

Sibiriaf kazakik isu vestasik
Pyotr Ivanovitc Beketov ( rossiavon Пётр Иванович Бекетов ) tir rossiavaf vestasik, kobliyis moni 1600 az awalkeyes moni 1661. Bat kazakaf okilik ke Sibiria va konaka widava don Yakutsk is Tcita is Nertcinsk koeon zabduyur.

Pyotr Beketov va sayakaf zanugal wetce susik ( strelets ) bak 1624 tozuweyer aze ko Sibiria bak 1627 zo stakseyer. Gu winkokilik ke Yenisey gola zo kofliyir nume va taneafa koyara ko Baikal kaikegola ta yutera va koayka bas Buryat sanelia bokayar. [...]

Loon rupé


Tikiks :  Lena bostNertcinskYakutsk

Kazakikaf folk kolnayan gan Beketov is inyon dositik, xanton gu Yakutsk widava
Dimtadleks va delt va Vitus Bering Vitus Bering
( 1681–1741 )

Danmarkaf totasik zanon gu Rossia
Vitus Jonassen Bering tiyir tan lokotgrupaf vestasik ke tamava. Koe Horsens koe Jutland gola koe Danmarka bak 1681 kobliyir. Tiyir nazbeikye ke Jonas Svendsen liomfayik. Mali rumeugal Vitus va bira albayar. Remi yugal va totara moe nederlandafa tota isu danmarkafa raver, koyason ko danmarkafo boniaxo koe taltekafa India isu ronekafa.
Bak 1703 radimi koyara ko ronekafa India, koe Amsterdam tigir ise va warzafa stuva kaaneyar. Va Cornelius Cruys norgaf rambik zanon gu Rossia kakever nume birelik den jotaf rossiaf toteem redun gan Pyotr I zo seger.[...]

Loon rupé


Tikiks :  Bering vedilKamtcatkaSemyon Tcelyuskin

Cassini liwot ke 1798 nedis va Bering vedil wale Asia is Amerika
Gre darnase va Semyon Dejnyov Semyon Dejnyov
( ±1605–1672 )

Sibiriaf kazakik isu vestasik
Semyon Ivanovitc Dejnyov ( rossiavon Семён Ива́нович Дежнёв ) tiyir tel taneaf rossiaf vestasik va Sibiria is taneaf europik artlanipis va Bering vedil weti 80 tanda abdi Vitus Bering. Bak 1648 mal Kolima bost keve Arktika welfa kal Anadir bost keve Pacifika welfa totayar. Inafa sega remi mon tanoya decemda kaikion zo drasuyur numen kosmara va vedil wale Asia is Amerika pu Vitus Bering zo gayar ise mbi yoltayar. [...]

Loon rupé


Tikiks :  Anadir bostBering vedilDejnyov evilmaMixail Staduxin

Koyara ke Dejnyov
- Kurbat Ivanov
( ?–1666 )

Sibiriaf kazakik isu vestasik
Kurbat Afanasyevitc Ivanov ( rossiavon Курбат Афанасьевич Иванов ) tiyir tan lozolonaf kazakikaf vestasik va Sibiria, i taneaf rossiik kosmayas va Baikal uzda is liwotayas bak 1642 va Sumefa Roneka is va tulon Tcukotka dega is Bering vedil, omavason va vestara ke Ivan Moskvitin. [...]

Loon rupé


Tikiks :  Anadir bostBaikal uzdaBering vedilSemyon DejnyovLena bost

Olxon ewala koe Baikal uzda
- Xariton Laptev
( 1700–1763 )

Rossiaf totasik isu vestasik
Xariton Prokofyevitc Laptev ( rossiavon Харитон Прокофьевич Лаптев ), kobliyis bak 1700 koe Velikye Luki az awalkeyes ba 21/12/1763 koe mila widava tiyir rossiaf vestasik va Arktika gola isu totafayik.
Laptev va klepa bak 1718 dene rossiafa totervolia tozuyur. Bak 1739/1742, va tana lospa ke toleafa brinuga van Kamtcatka dirgayar. [...]

Loon rupé


Tikiks :  Laptev biraTaymirXatanga bost

Liwot epun gan Xariton Laptev bak 1742, i taneaf liwot va Taymir gola
- Ivan Moskvitin
( ?–>1647 )

Sibiriaf kazakik isu vestasik
Ivan Yurievitc Moskvitin ( rossiavon Иван Юрьевич Москвитин ), awalkeyes kaiki 1647, tiyir rossiaf vestasik, ape xantaf gu Moskva. Va rossiafa brinuga kal Oxotsk Bira gadeyer, batkane vanpiyis taneaf rossiik artlapis va Pacifika Welfa. [...]

Loon rupé


Tikiks :  Amur bostOxotsk BiraYakutsk

 
Rossiaf talolk darnkiraf gu Poyarkov Vasili Poyarkov
( ?–>1648 )

Sibiriaf kazakik isu vestasik
Vasili Danilovitc Poyarkov ( rossiavon Василий Данилович Поярков ) tir rossiaf vestasik, kobliyis ba megrupena evla is awalkeyes radimi 1668.
Bak pereaksat ke 1643, Poyarkov is brinuga dem mon 130 ayik va Yakutsk mallapiyir. [...]

Loon rupé


Tikiks :  Amur bostOxotsk BiraYakutsk

 
Java va Vasili Prontcictcev Vasili Prontcictcev
( 1702–1736 )

Rossiaf totasik isu vestasik
Vasili Vasilyevitc Prontcictcev ( rossiavon Василий Васильевич Прончищев ), kobliyis bak 1702 az awalkeyes ba 29/08/1736 ( 09/09/1736 sedme Gregorius jara), tiyir rossiaf vestasik isu totafayik.
Arti vayara va solokseropa is totara koe Moskva, Vasili Prontcictcev dene birervolia bak 1728 vilter. Bak 1733 gu rikulafa ekava zo abduaskir nume va toleafa brinuga van Kamtcatka vankolana gu liwotara va krimta ke Arktika welfa [...]

Loon rupé


Tikiks :  Laptev biraLena bostOlenyok bostTaymir

Vestara ke Prontcictcev bak 1735/1736
- Mixail Staduxin
( ?–1666 )

Sibiriaf kazasik isu vestasik
Mixail Staduxin ( rossiavon Михаил Васильевич Стадухин ), awalkeyes bak 1666 tiyir rossiaf vestasik. Va valentronexo ke Sibiria kosmayar ise tiyir tan taneaf koyasik artlaniyis va Kolima bost isu Anadir isu Penjina is dere va lentefa krimta ke Oxotsk Bira.
Tiyir nuyaf tawadayik isu kazasik, xantaf gu wida kene Pinega kuksa koe valentefa Arxangelsk winka ke Rossia. Moni 1633 kene Lena bost iste Sibira tigiyir. [...]

Loon rupé


Tikiks :  Anadir bostSemyon DejnyovOxotsk BiraYakutsk

Valentronexo ke Sibiria vestayana gan Staduxin
- Semyon Tcelyuskin
( ≈1700-1764 )

Rossiaf totasik va arktikafa Sibiria
Semyon Ivanovitc Tcelyuskin ( rossiavon Семен Иванович Челюскин ) ( ≈1700-1764 ) tiyir rossiaf naelaf vestasik isu totasik, xanton ice Belyov widava koe taltefa Rossia.

Tcelyuskin ta toleafa brinugapa vestasa va Lenteka bak 1733 zo kiblayar. Brinuga gan Vitus Bering zo dirgayar isen Tcelyuskin kali 1743 pakeyer, dere do Vasili Prontcictcev is Xariton Laptev. [...]

Loon rupé


Tikiks :  Krimta ke SibiriaTaymirXatanga bost

Namirafa raporka koe Belyov koblixo ke Tcelyuskin
Delt va Yermak Timofeyevitc Yermak Timofeyevitc
( 1537–1585 )

Sibiraf kazakik isu olgalicusik
Yermak Timofeyevitc ( 1537-1585 ) ~ Rossiaf vestasik va Sibiria tozi 16-eafa decemda.
Yermak Timofeyevitc ( rossiavon Ермак Тимофеевич ), kazakik ke Don gola tiyir tan taneaf vestasik va vataltefa Sibira, azon noves va olgalicura va bana gola num kaikplatis va jowa ke Rossia mal Ural rodega kal Irtic kuksa. [...]

Loon rupé


Tikiks :  KutcumSibirTobolskTyumen

Olgalicura va Sibiria gan Yermak, trutca ke Vasili Surikov
- Merkuri Vagin
( ?–1712 )

Sibiriaf kazasik isu vestasik
Merkuri Vagin ( rossiavon Меркурий Вагин ) ~ Rossiaf vestasik va Arktika tozi 18-eafa decemda.
Moni 1710, Gagarin bowesik va Sibiria va staksera va brinuga ko Arktika welfa ta kosmara is vestara va warzafa ewala co tisa kulafa gu myot pu bowesik ke Yakutsk dirgayar. Va giva vas kosmara moni 1690 va ewala gan lane Maksim Muxoplyov dere djugruyeyer. Bantan bak 1711 va Merkuri Vagin wetce okilik ke brinuga kiblayar, i va kazakik ke Verxoyansk.[...]

Loon rupé


Tikiks :  Laptev biraLyaxov tursiaYana bost

Lyaxov tursia kosmayana gan Vagin
Cugexa va Xabarov koe Xabarovsk Yerofey Xabarov
( 1603–1671 )

Vestasik
Yerofey Pavlovitc Xabarov Sviatitski ( rossiavon Ерофей Павлович Хабаров Святицкий ) kobliyis bak 1603 az awalkeyes bak 1671 koe Bratsk gola, tiyir rossiaf tawadayik vey gola ke Veliki Ustiug, ise va Lena bost isu Amur koe Sibiria vestayar. [...]

Loon rupé


Tikiks :  Amur bostOlyokma bostXabarov