Haldi

Teliz mal Wikipedia.

Haldi ( dere grupeni ton Khaldi ) tiyir tan baroy dalaf lorik ke Urartu. Tiyir gejaf lorik culiekas pu gazik ke Urartu ika cenera bal meld. Haldi ton wiltkirafe ok wiltiskafe ayikye zo kaatoeyer, ranyeson moe krapol.

Haldi tir an lorik ke Urartu. Do Teisheba lorik va xefto is Artinis lorik va awalt, va bara tazukad. Inafa yerumanikya tir Bagbarti lorikya.

Inafo nelkafo tumtaxo koe Ardini tigir. Dopewa tarizana gu Haldi tiyid zikeyena gu imizxa dum dug ik kaba ik tra dem tceka, isen prosil bene rebava rumkaweyed. Wetce mona dem ervo dile zo grupeyed.

Izva

Sedme Paul Zimansky aptacik va Urartu, Haldi xanton me tiyir lorik ke Urartu vols tapedafa lorikinda ke Akkad. Batcoba va tigixo ke nelkafa dopewa atayesa va Haldi koe Musasir ( poke Rawandiz witafa widava koe refa Iraka ) co pebur. Haldi gan Urartu saneik taneon me zo sonteyer, wetce icleon an lorik, kiren atayera bak gazugal ke Ishpuhini oxam zo nufosayar.

Nelkafo atayexo koe Musasir poke Urmia uzda tigiyir. Gan Sargon II bal anyusteaf tawuk bak -714 zo ellaker nume kudja va lorik zo divstar. Atcom ke Kaleshin jowon ice refa Irana isu Iraka va vanikatcura va atay gan Ishpuhini gazik is Menua nazbeik namidar. Jontikara dopewa zo ziliyayad.

Sedme Michael Astour, Haldi ravlemxanton va heldi trogarn sugdalas vas ontinaf ke Hurri ava zo rodikir. Ara rietova va indoeuropafa xanta fimukar, i va xanta ( rotir ellasarmenavafa ok savsarmenavafa ) co sugdalasa vas awaltlorik ( rodolunena gu ellasavaf Helios ik latinavaf Sol ). Gazik ke Urartu va Haldi gilatcomayad lize va tcedera ke intyon tawuk kosuteyed, voxe va kolna vegeduyuna bak gazugal ik tawamidusa tegira ke intafe sare dere miwayad.

Vundopa

Do Haldi ke Ardini, toloy ar dalaf lorik tiyid : Teisheba ke Kumenu is Shivini ke Tushpa. Ke lorikeem ke Urartu, lo kosuteks gu Haldi zo tarizayad. Inafa yerumanikya tiyid Arubani lorikya ik dere Bagbarti.

Haldi tiyir an lorik ke nelkafa lospa dem grelteem ke Urartu tere towayas den armenaf cos. Konaka klita ruyed da Hayk vundaf xantumik ke armenikeem co tir vey Haldi trogarn voxen loa naleckena rietova va aryona ravlemopafa xanta fimukad.

Ewavak

Vuestexa

  • (en) Piotrovsky, Boris (1969), The Ancient Civilization of Urartu, London, Cowles Book Co., ISBN 0-402-10171-5

Haldi
Lorikye ke Urartu
Seyta va Haldi lorik, Erebuni, Armena
Kira
Lizukaf yolt Yolt ke Haldi kan simbakorafa suteka
Yorda Lorik va geja
Pilkovoy Ranyesi moe krapol
Atay
Gola Urartu
Atayexo Musasir, Erebuni
Lorafa yasa
Gadikya Ardinis, lorikya va awalt
Yerumanik Bagbarti lorikya iku Arubani
Nazbeik Teisheba, lorikye va xefto
betara teza
Urartu : savsugalafo gazaxo ke Pokefa Lenteka  
Gazik

ArameLutipriSarduri IIshpuiniMenuaArgishti ISarduri IIRusa IArgishti IIRusa IISarduri IIISarduri IVErimenaRusa IIIRusa IV

Debak

AltıntepeArgishtikhiniliArzashkunAyanisBastamErebuniRusahiniliSardurihiniliTeishebaniTushpa

Lorik

ArubaniHaldiHubaShiviniTeishebaTushpuea

Araya

UrartuavaAlkaYamba