Burkina

Teliz mal Wikipedia.
Bat teliz tir remgudaks icde watsa vas patecta.
Nume di zo gotukotrar. Rinafa givasa ik sutelasa pomara di zo karolapar.


Burkina Va tiyara di terektal
Burkina Faso
Kelu Ouagadougou
Ava  Francava
Vertuma  Sokasane
Welmot 274 400 km²
Sanelia 20 835 401 (2020) [1]
For 76 ir-/km²
Tal Franc CFA
betara teza
Jadif liwot va Burkina

Burkina tir patecta ke Taltefa Afrika.

Vegungafa patecta tid Malia is Nigera is Benina is Togoa is Gana is Koteivoira.

Izva[betara | va krent betá]

Den kotraf teliz : Izva ke Burkina

Ristulaxoeem[betara | va krent betá]

Burkina drewer ton 45 winka.

  • Balé (Boromo)
  • Bam (Kongoussi)
  • Banwa (Solenzo)
  • Bazèga (Kombissiri)
  • Bougouriba (Diébougou)
  • Boulgou (Tenkodogo)
  • Boulkiemdé (Koudougou)
  • Comoé (Banfora)
  • Ganzourgou (Zorgho)
  • Gnagna (Bogandé?)
  • Gourma (Fada N'Gourma)
  • Houet (Bobo-Dioulasso)
  • Ioba (Dano)
  • Kadiogo (Ouagadougou)
  • Kénédougou (Orodara)
  • Komandjoari (Gayéri?)
  • Kompienga (Pama)
  • Kossi (Nouna)
  • Koulpélogo (Ouargaye)
  • Kouritenga (Koupéla)
  • Kourwéogo (Boussé)
  • Léraba (Sindou?)
  • Loroum (Titao)
  • Mouhoun (Dédougou)
  • Nahouri (Pô)
  • Namentenga (Boulsa)
  • Nayala (Toma?)
  • Noumbiel (Batié?)
  • Oubritenga (Ziniaré)
  • Oudalan (Gorom-Gorom?)
  • Passoré (Yako)
  • Poni (Gaoua?)
  • Sanguié (Réo)
  • Sanmatenga (Kaya)
  • Séno (Dori)
  • Sissili (Léo)
  • Soum (Djibo)
  • Sourou (Tougan)
  • Tapoa (Diapaga)
  • Tuy (Houndé)
  • Yagha (Sebba?)
  • Yatenga (Ouahigouya)
  • Ziro (Sapouy?)
  • Zondoma (Gourcy)
  • Zoundwéogo (Manga)

Sanelia[betara | va krent betá]

Saneliaforeem[betara | va krent betá]

Widavapa[betara | va krent betá]

Wafra dem widavapa ke patecta

Skapa[betara | va krent betá]

Avopa[betara | va krent betá]

Sanelia ke Burkina va tev-sanoya mikra mon ruldar.

Mossi mikra tir gijotafa ( mon 53% ) ise koe istexo ke patecta irubar. Ara zolonafa lospa tid : varoneon Gourmantché ( 7% ke sanelia ) is valenteon Fulani ( 7.8% ) is vageeon Bissa ( 3% ) is Gurunsi ( 6% ) is vagetalteon Samo ( 2% ) is Marka ( 1.7% ) is Bobo ( 1.6% ) is Senufo ( 2.2% ) is Lobi ( 2.5% ).

Mikreem ke Burkina[betara | va krent betá]

Kotbate sane miv avud. Bata ava va Niger-Kongo yasa riwe pasud, fuxe baroya lospa : talteatlantikafa ok Manding ok Gur.

Abica ava vas Nil-Saxara yasa ( Sonxay is Zarma ) is Xamit-Semit yasa ( Xausa is Tamacek ) pasud.

Francava[betara | va krent betá]

Francava wan tir winugava voxe gan mon 20% ke sanelia geltron anton zo kagruper. Nekev saneliafo aldopo ke vedeyaf aveem ke Burkina, ravalduga ke winugafa is walvedeyafa ava askid da Francava koe seltafa is skapafa blira ke patecta loloon tugamiawer. Soe vielava koe Ouagadougou zavzar Mossiava ( okon Moore ava ). Avabitcxa koe patecta va vidura va walmikrafa golerava diver.

Vedeyaf aveem[betara | va krent betá]

Vanmiae mon alub-sanoya una ava, baroya va ravalduga ke vedeyava did : Mossiava ( okon Moore ) is Dioulava is Fulaniava ( okon Fulbe ok Peul kare gola ).

Mossiava tir tela loduna ava. Una gan 53% ke sanelia ke Burkina, nelkon tir ava ke Mossi sane isu Gourounsi. Koe vegungikxo, tulon Ghana ik CoteIvoira ik Malia, dere zo ur ; rotuldinet da mossiavusikeem tir vas alub-celemoy usik.

Dioulava ( 8.8% ), dantenafa gu Bambarava, tir kazava. Tir vielava ke Taltefa Afrika, grupena is izvon una male Senegala kale Nigeria gan kotaf kazasikeem ; uldinet da bar- ok balem-celemoy korik grupavud ( taneavon ok toleavon ).

Fulaniava ( 6.6% ) tir ava ke Fulani saneikeem ; ota ke avusikeem koe varafa patecta mon tir bar-celemoya.

Azon tid ava dum Bissava ( 3% ) is Lobiava ( 2.7% ) is Iyeleava ( 2.1% ) is Markava ( 1.9% ).

Araya[betara | va krent betá]

Tamavafa gadakiewega ke UNESCO

Vuestexa[betara | va krent betá]


Afrika
AngolaAvafrikaBeninaBissauguineaBotswanaBurkinaBurundiaErtraGabonaGambiaGanaGeeafrikaGeesudanaGuineaItyopiaJazairaJibutiaKaboverdeaKamerunaKenyaKomoriaKongoaSokasanerotifa KongoaKoteIvoiraLesotoaLiberiaLibiaMadagasikaraMagribaMalawiaMaliaMauritiaMisraMozambikaMuritaniaNamibiaNigeraNigeriaRwandaSaotomeprincipeaSenegalaSeycellaSierraleonaSomaliaSudanaSwatiniaTaltefa SaxaraTanzaniaTcadaTogoaTunusaUgandaWitaluguineaZambiaZimbabwea