Teza:Xadola/Nelkaf betakseem/01/2022

Teliz mal Wikipedia.

Francaf tawavopik is trakusik va arotieva, Jean Jacques Élisée Reclus ba 15/03/1830 koe Sainte-Foy-la-Grande ( Gironde utca ) koe Franca kobliyir. Tir balemeaf nazbeik ke san-balemafa yasa, ke Zéline Trigant tavesikya is Jacques Reclus calvinevafe gertikye, ke yasa inkeyena poke Orthez ( Pyrénées atlantiques utca ). Wali 1831 is 1838 koe La-Roche-Chalais widegama ( Dordogne utca ) dene gadikyaf veygadikyeem atrir.

Tise san-bardafe, koe alkafa reila koe Neuwied koe Germana jonvieler lize va latinava is konakara ava raver. Bak 1848 va alkopafa vayara koe calvinevafa kotla ke Montauban bokar neke va sutesik dum Saint-Simon is Auguste Comte is Charles Fourier is Lamenais dere toz belir. Divlapune bak 1849 nope otcera, va alkopa jovler nume va taves play dene reila ke Neuwied di kereler. Bak 1851 va Berlin koirubar lize va tavera ke Carl Ritter germanaf tawavopik koe kotla walterektar.

Bak muvugal ke 1851, va Franca remlanir, mal Strasbourg kal Orthez, do Élie Reclus felusik berikye. Olgalicuyune mali bane sare gan gaderopaf rieteem ke abduaxeva is arotieva, va taneaf krent vey nuyucafa koswara : Vonera va nuyuca koe tamavaDéveloppement de la liberté dans le monde ). Kaiki kevsokara ke 02/12/1851, eze Franca kuranon soker. Wali 1852 is 1857 dun koyar, blidason va uneme, tulon koe Engla is Eirea is Tanarasokeem ( lize va levetireva tukultanon kosmar ) az Kolombia is Antilla.

« Va intafa gotuskusa ayuca en gojiligat, ins jeaweson do winta, va intaf xanteem isu reugal isu stekef mukot is enekefa rietava gomodisuket ; to batcoba en tir abduaxa ».

— Élisée Reclus ~ Ayik is tawava


Dimlapiyise koe Paris, Élisée Reclus bak 1858 va ebeltikamafe Clarisse Brian yerumar aze sin va toloya nazbeikya di dikid. Va Seltom ta Tawavopa denfir. Va francava taver ise va koyasa nyapexa sutelar. Inafa taneafa, Koyara ko Sierra Nevada de Santa MartaVoyage à la Sierra Nevada de Sainte-Marthe ) bak 1861 zo sanegar. Bak 1863 va zabdura va dodelikaf dotegis omelt ( Crédit au Travail ) paker ise va GesiaL'Association ) fela gader. Bak 1864 va Walvedeyafa Gesia ke Kobasikeem ( WGK ) yoter, aze va Mixail Bakunin rossiaf artowasik kakever aze va walvedeyaf abeem ke WGK koe Swiza tegison paker. Miledje, valey jontik vayaks dafun pu Revue des Deux Mondes virda, va koplekuks va Dotak ke FrancaDictionnaire des communes de France ) bak 1864 sanegar, az inyona opafa neva : TawavaLa Terre ) ton toloya karba bak 1867-1868 az Izva ke kuksamaHistoire d'un ruisseau ) bak 1869, i va neva tisa kiewatcapafa. Clarisse yerumanya bak 1869 mulufter azen ine do Fanny Lherminez etorkon blir.

Élisée Reclus

Élisée Reclus

 Koblira  15/03/1830,
 Sainte-Foy-la-Grande, Franca
 Awalkera  04/07/1905,
 Torhout, Belga
 Vedeyot Franca
 Eba Tawavopik
  Grabom 

Tawavopa

  • La Terre (1867) – Tawava
  • Histoire d'un ruisseau (1869) – Izva ke kuksama
  • Nouvelle géographie universelle (1876-1894) – Warzafa tamefa tawavopa
  • L'Homme et la terre (1908) – Ayik is tawava
  Tuveli icde Suteroteem 
  Tuveli icde Arotieva 
« Minafi bali tir to artfira va rietavafa kotunuca lize vedeyeem va adomtara ke bowere ok ar vedey mea di olegar ; tir isk dem bowere, tir aroti, i an muxaks va vura ».

— Élisée Reclus ~ Icde aroti