Edgar Allan Poe

Teliz mal Wikipedia.
Edgar Allan Poe
1809-1849
Englavaf amerikaf suterotik

Edgar Allan Poe ba 19/01/1809 koe Boston kobliyir. Va gadikye me di grupeyer, va David Poe glabik is wenyusikaj is ruyatakolik dan koe New York di griawiyir aze nope kotcakola moion ve mulufteyer. Elizabeth Hopkins gadikya, nazbeik ke londonaf wenyusik, konakviele wenyumuyur. Bardamaf jotaf Edgar va tolsanbalemdafa gadikya golde kotcakola drasuyur. Gan Allan yasa zo nareyer ; meviele winugon di zo vanikatcuyur voxen va Allan yolt radime yoltega kotviele di bendeyer. In va savsafa Engla taneon ve kosmayar. Allan Weltik wetce olaxaparloesik is dere langemelton levetirikparloesik, koe Skota az London arientayar. Bak 1820 dimpiyison koe Richmond koe Virginia, Edgar tiyir grupaf is jebes is oden ravesik : yona utifa is bemafa kiewatca ( francavuson is latinuson is ellasuson ). Intotcuca is lana blipolesuca va inafa anda tcalayad. Vewayason va unera koe gadikyefo parloexo, in vanpiyir wenyusik koe Boston az sayakik bak 1827 vilteson yolton gu Edgar Allan Perry.

In va Metzengerstein taneaf reiz suteyer, koe dan rorabatera ixam tir da va eaftuca ke tacedaxo ko jilaxo gruparburer. Bak 1829 Allan Weltikya renapana gan yik ve awalkeyer. Bak 1830 ko Westpoint sayakabema in zo dosteyer. Al Aaraaf alkafa is lazavudafa ezla ke dana gradilik tir kanik wale kelt is kusto su zo piskuyur. Arti tanda kou West Point golde « frayepesuca » is « volugda » in zo aloyayar. Bam toz uliyir. Inaf nikeem azu tanizvikeem di trakuyud da va ulira mewetceon vols golde yona kefa ilamsiskesa keska is inafi polavandiliraroti albayar. In va sanegara va konak suteks kiewaskiyir. Bak 1836 va kosayikya Virginia kureyer, tuke nik vruzason ruyeyes da tiyir tolsantandafa beka anton en sanbalemdafa. In va piskura va yon reiz is ezla linveyer ise koe konaka fela koe Baltimore az New York az Philadelphia dokobayar. Bak 1840 The Narrative of Arthur Gordon Pym az Tales of Grotesque and Arabesque zo sanegad.

Gazik ke kobulara, in va konaka suteyena rupa gariilukoron volmiv piskuyur. Trumuca zilina pu yona nega suteyena kan taneaf ilkom is jontika vestafa pinta is yona elimafa evla pu yona inafa rupa va yona merofolisa ageltaca kristeyed eke jontik belisik zo buiveyed da sin tiyid gariaca. Bak 1841 in va sutelaraneda ke Graham’s Magazine kofiyir, di koebelgapayason eke virda mal 5000 kal 25000 duulenik di tulogijaweyer. In va Dupin miledje reduyur, va mekonjeson undes trasisik, va swavaf gadik ke Sherlock Holmes gan Arthur Conan Doyle. Bak 1842, tir toza ke kotcakola ke kurenikya. Poe wan suteyer ise koe ulidebaxo tuizakawer. Arti tanda va Razama milugalon sanegana koe konaka fela suteyer nume koe vo is milon Engla inafa sposuca di exoneweyer. Bak 1847 Virginia ve awalkeyer. In wan suteyer ise va ezleem beliyir ise laxayar. Inafa galuca roataleweyer, in loloon giluliyir ise va int gimalayar ise volpokoleradeoneyer. In meblif koe nuda ke Baltimore zo trasiyir. Arti balemka ba 07/10/1849 awalkeyer.

Edgar Allan Poe

Edgar Allan Poe

 Koblira  19/01/1809,
 Boston, Tanarasokeem
 Awalkera  07/10/1849,
 Baltimore, Tanarasokeem
 Vedeyot  Tanarasokeem
 Ava  Englava
 Suterind  Berpot
  Suterot 
  • Tamerlane (1827)
  • Al Aaraaf (1829)
  • The City in the Sea (1831)
  • To One in Paradise (1834)
  • The Unparalleled Adventures of One Hans Pfall (1835)
  • The Conqueror Worm (1837)
  • Ligeia (1838)
  • The Narrative of Arthur Gordon Pym of Nantucket (1838)
  • The Fall of the House of Usher (1839)
  • The Murders in the Rue Morgue (1841)
  • The Masque of the Red Death (1842)
  • Lenore (1843)
  • The Mystery of Marie Roget (1843)
  • The Purloined Letter (1844)
  • The Raven (1845)
  • The Facts in the Case of M. Valdemar (1845)
  • Ulalume (1847)
  • Eureka (1848)
  • The Bells (1849)
  Tuveli icde Suteroteem