Teza:Xadola/Nelkaf betakseem/03/2021

Teliz mal Wikipedia.

Ugalay ke Armenafa saneaytara

Hamidiye stakeraarmenavon Համիդյան ջարդեր is turkavon Hamidiye Katliamı ), dere yoltkirafa gu Armenafa stakera ke 1894-1896, tid stakera va armenik koe Osmanlı gindaxo dilizeyesa isti 1890-e sanda. Uldinet da xonukikafa ota tiyir vas 80 000 ik 300 000 isen gadiskikafa ota vas 50 000. Stakera va yolt ke Abdülhamit II gindik dikid, i ke gindik lasunubegayas va atitsuso gindaxo num abduaskiyis va kotislameva wetce sokafa rietoda. Beka stakera kev armenafa sanelia dalon zo graskayad, pune dere vanpiyid wiiskafa stakera kev kristevafa sanelia, dum tulon stakera ke Diyarbakır lize sedme milugalafa givaklita, icle 25 000 assurik dere zo aytayad.

Stakera koe idja ke Osmanlı gindaxo bak 1894 tozuweyed aze remi toloya direfa tanda jadiaweyed. To wali 1894 is 1896 pisonara loote sokiyid. Bak 1897 nope walvedeyafa lanzara va Abdülhamit kastaweyed. Lofigafa sabegara kev armenikeem zo skuyur, i kev doda jontikedje brazayana, isen kabera ta wideytafa fabdura is lokiewafa askipera gan bowere zo afanayad. Osmanlı rictaga va klaa ok ikra ke kosik vol nyurnayar numen sanelia fikapoon zo stakeyer ugale sumesutesiki va warzot den varafa tamava rotamuzeyer isen stakera gan yona kanaca ke taltefa Europa is lentefa Amerika zo sokuvapayad.

Orka

Xanta ke plabuca tove armenikeem tir nope loloon xokagafa tirka ke Osmanlı gindaxo remi ironokafu amu ke XIX-eafa decemda. Tena ke turkafa felira va Balkan gola nope europaf vedeyevaf fird is karakera va mivgotura ke yono tawavo jontikviele dagino gan Osmanlı roti tozuwer. Armenikeem ke gindaxo, jontikviele torigiyin gu toleasegaf wideyik, va wideytafa fabdura is lokiewafa askipera ke bowere isti 1860-e sanda is titi 1870-e toz eruyud. Va tena ke stibera va taway eruyud, is « va tena ke elakera is pisonara koe armenafa widava gan kurdik is tcerkesik, is va tena ke mevexaca ke dotara va koayka, is va tena ke gomilafa linulara ke flibik ke bowere is vewara va kristevik wetce jizaf vrutanik ». Bata erura gan idjafe bowere me zo nyurnayad. Viele vanblisa vedeyevinda dene armenikeem ke Anatola toz galbuweyer, don erura va rokafa miltuca is vanlaumara ke mivvexuca, Osmanlı gadesik malyedayad da islamevafa adala ke gindaxo is dace inafa kruldera zo dratceyed.

Hamidiye stakera
Armenik aytayan koe Erzerum, afigasuteks gan William Sachtleben, santaneaksat ke 1895
Ugal is xo
Evla 1894 - 1897
Patecta    Turka ( Osmanlı gindaxo )
Debala Konstantinopolis is ronefa Turka
Ord is jala
Ord Aultovesa stakera
Jala Lokon armenik, is dere assurik
Kosikeem   ≈ 80 000 - 300 000
betara teza
  Tuveli icde Izvopa