Liwot va Visby (Civitatis orbis terrarum)

Teliz mal Wikipedia.
Liwot va Visby ~ Civitatis orbis terrarum liwotak, 1598


Visby tir widava ke Sveriga, koe Gotland ewala. Liwot vey zovdomaks gan Heinrich von Rantzau.

Visby moe Gotland ewala tir tela losavsafa widava ke Sveriga. Beka abdifa conyuta va kazafa tegira moe ewala krulded, pune taneafa miwara va Visby ba XI-eafa decemda oxam tir. Tiyir kabelcaxo ke germanaf dolekik parloes gu yona gola valente Balta bira isu varone. Arabaf tal isu englasaksafa is tal ke ara xanta koeon zo kosmayad, vrutas va noafa tegiruca. Mali 1161 germanaf dolekik nope ritagira van rossiafa widava dum Novgorod ik Pskov ik Kyiv ik Smolensk zo ozwad.

Bak XIII-eafa decemda, saneliakirafa gu 10000 ik 20000 irubasik, Visby widava vanpir toleafa widava ke Hansa gluyista moi Lübeck. Banugale tiyir gijarotipafa nume bak 1199 va 500 dolekik ko Livonia stakseyer enide sin va Teutonicorum veem di kevlanpiyid ise va inyon kazaf dulap varone Balta bira di nendayad.

Bak 1361, gazon gu Valdemar Atterdag, danmarkik va widava konariyid. Dolekik ke Hansa gluyista bak 1392 lasudimnariyid ise miltode elakeyed. Wali 1398 is 1408 Teutonicorum veem va Visby is kotafa Gotland ewala gu Vitalienbrüder tcordik kevrojuyur, i gu tcordik ware gusagas gu Albert basdigiyin gazik ke Sveriga. Bak 1408 ewava pu danmarkik zo zurteyer. Ban sin kali Brömsebrö bioga bak 1645 di boweyed aze pu Sveriga dimdeswayad.

Bat gretcaks va Visby ton lana grostawera nedir. Anambe ke XIII-eafa decemda va welma loeke glupafa dam kotak ke vegedukseem is kolnakiraf tawoveem besar. Truafa rindera va Klinten gabot koe istexo va konaka kolna rawafa mali tena ke XIV-eafa decemda razdar, viele danmarkik is bolera sopuyuna gan Hansa gluyista va dre ke Visby kidayad. Taltexo poke molt va jontika darekefa kolna atoer : Maria Tumtikya uja, evlon gu 1190-1225, dem jontolaf rasek ( Q koe pebuda ) ; sanoya ara uja, tulon Trinitat uja isu Olav Tumtikye isu Nicolai Tumtikye evlon gu toza ke XIII-eafa decemda ( F koe pebuda ) darekeon tiyisa ki ke Dominicus tucpastaxepe, is Helgeandskyrka uja ton roman martig moni 1250 ( I koe pebuda ) isu Clementus Tumtikye ( G ) isu Lars Tumtikye ke XII-eafa decemda ( S ), i uja katcalafa gu granaf rasek. Catharina Tumtikya uja ( V ) vamoe istexo ke gretcaks tir Goth kolna ke XIII-eafa decemda, tiyisa ki ke Franciscus tucpastaxe.

Bat wiks va guazaf molt ( Portus vetus β ) bixeweyes atoer, is warzaf molt ( Portus novus γ ) geeon sun gan yon folkay rasek is storka. Kotcoba va burkafa triguca ke widava mali XI-eafa decemda isu XIV-eafa slamer. Va Gamda ke Valdemar dere wit, i va cugexa vanmadayana alion gu 1800 irubasik ke Visby xonukeyes bal meld kev Valdemar ke Danmarka ba 27/07/1361.

Mialukugalaf rawaks ke Visby[betara | va krent betá]

Visby
Visbia Gothorum. Wisbu Gotlandiae metropolis, antiquitus amplissima negotiatone celebris, et navigantium schola (LA)

Visby
 Widava Visby, Sveriga
 Liwotak Civitatis orbis terrarum
 Piskusik Georg Braun is Frans Hogenberg
 Evla 1598
 Liwot Karba V-e, otuk 39-e
 Lum 362 × 487 mm-
 Liwotopik Heinrich von Rantzau


  Tuveli icde Lingeropa