Liwot va Amsterdam (Civitatis orbis terrarum)
|
Amsterdam tir widava ke Nederlanda. Liwot vey zovdomaks gan Cornelis Antoniszoon bak 1544. Bat liwot va Amsterdam tisa isti XVI-eafa decemda nedir, ton ordon nederlandaf tazuk ke widavafa kerelera : bost ( battode Amstel, kevbayan poke artexo, is dem rust tubelan gan on narilt van bira ), is divef molt ( reduyun koe katitef pak, i Damrak ), is koef molt ( katiceon, i Rokin ). Kevba kagisa va lava, va vawa ta sidayafa pridura kal emaxe kolnayane moe soa dere yordad. Sanegafa kolna to koe Dam revava rowina iste zovdom al zo avplekud, tulon savsaf Stadthuis dotaxe dem vakrilefa uja. Bat gretcaks va Amsterdam ware anammadanaf gu rebavega ke mialukugalafa widava az divatceyena mali taneafa kevbara ke 1240 pimtar, i mali kevbara tazukayasa va Damrak xantaf molt isu Rokin. Amsterdam ke XII-eafa decemda anton tiyir onas moltam, morapaf loon dam Delft widava oku Leiden oku Haarlem. Divatcera bak 1367 az 1380 az 1450 zo epuyud, isen nendas bolk bak 1482 dere zo taneasteyer. Batcoba tir to benelafa watsa ke bat gretcaks : rebava keskoton konendasa va widava kali vonerapa gorayana gan Driegrachtenplan azed ke 1607. Stabrega ke bata savsafa rebavega rekeon ware zo rowid : Schreierstoren poke Ij kuksa, is Waag keve Nieuwmarkt, is savsaf Sint-Anthonispoort, is Munt. Keve Damrak divef molt inde batlize zo nedir, va Opt Water etol rowit, i va etol lize jontik dolekik va liwot ik zovdom remi felis tandeem ke Amsterdam wetce dolekaf wid is idja ke glupafo gindaxo koirubayad. Viele bat wiks koe Civitatis orbis terrarum liwotak bak 1572 taneatomon zo sanegayar, pune Amsterdam va laumasira va moltafa tegiruca toz raplekuyur, nope anamvilara va Antwerpen bak 1576 gan sayakik ke Felipe II gazik ke Espana. Moni 1600, Amsterdam va zolonuca dare tisa ke dilintaf geef kevlaf wid al urlickeyer, isen do Balta Bira is geefa Europa is yona losumepafa coyunta bam gikazayar. Banugale va cofuot ke coba vanpitisa gindaxopo kle al koaykayar, i gindaxo tukevlaso va aryona birafa europafa gijarotiaca ta olgalicura va India. Totara batlize nedina va tariara ke bat savsaf onas widel tigis moe kevba kene artexo ke bostam ixam rietar. |
| ||||||||||||||||||||
