Emilia Plater

Teliz mal Wikipedia.
Emilia Plater
1806-1831
Polskaf is lietuvaf artowasik isu vintesa gradilikya

Emilia Plater ( dere polskavon yoltan gu Emilia Platerówna, is lietuvavon Emilija Pliaterytė ) tiyir lietuvaf oluik ise va lyumara ke polskafa vintera ke 1830-1831 pakeyer. Ba 13/11/1806 koe Vilnius banugale tigis koe rossiafo gindaxo kobliyir aze ba 23/12/1831 koe Vainežeris ( koe refa Lietuva ) awalkeyer.

Koe Polska is Lietuva gu vedeyaf gradilik zo torigir. Konak sutesik ( tulon Adam Mickiewicz ) va in gu Jeanne d'Arc zo doluneyed.

Delt va Emilia Plater gan Ignas Rudolfas

Blirizva[betara | va krent betá]

Yasafa xanta is tazukara[betara | va krent betá]

Vey germanabaltafa yasa ke Plater biptikeem koirubayasa koe Kurzeme gola isu Livonijos, Emilia Plater koe Vilnius koblir. Vilnius banugale tiyir kelu ke Lietuva dacaxo ke Tolvedeyafe Sokasane ( Polska is Lietuva ) tunotrayano gan Rossia nope iltadlesa walzilira ke 1772 az 1793 az tere 1795.

Tir nazbeikya ke Franciszek Ksawery Plater biptikye is Anna von der Mohl. Gadikeem bak 1815 solyerumad, numazen koe pilkot ke Zyberk-Plater vuwik tis ikabowesik va Vilnius bowexo do gadikya blir.

Kore do kosayikeem ton polskafa gugafamafa swava al zo gaar, pune belipir ise pilkovon va Jeanne d'Arc is Tadeusz Kościuszko gradilik ke amerikafa volruptesa geja is polskafa vintera ke 1794 dulaper, is va Laskarina Bubulina ( 1771-1825 ) ellasikya tusposaweyesa lyumason va Turka. Va grabom ke Goethe milsaref gijaf germanaf sutesik isu Schiller dere belir. Gilokolutiur is elon viltar, batcoba banugale tir ayikyafa riaca. Va prostewaf dank is sanefa araya dere dulaper, tulon bal jonvielera bak 1823 koe Dusetos.

Wali 1824 is 1828 koe Livonijos winka is Lietuva is Belarusa koyar ; bak 1829 ko Polska gazaxo don Warszawa is Kraków is Częstochowa lakir. Bak 1830 gadikya awalker isen gadikye vol skedar.

Vintera ke 1830-1831[betara | va krent betá]

Trutca ke Jan Rosen kaatoes va Emilia Plater dirgas va vintes milk
Emilia Plater delivan koe Šiauliai, trutca gan Wojciech Kossak

Ba 29/11/1830 koe Warszawa vintera ke Polska gazaxo va Nikolay I gindik ke Rossia tozuwer. Ba 25/01/1831 radimi konaka giopafa parlesa sugara, Puloda va uskej ke Polska aytcusir aze Vedeyafe Bowere kadimion korundar. Solve rossiafa ervolia ke Diebitsch tcodik va gazaxo mali baleme ke toleaksat metcedeson dilfur, pune vintera ko yona winka tunotrayana gu gindaxo divlizer.

Ba 25/03/1831 rossiafa virutsa ke Raseiniai gan vintes blay dirgan gan Juliusz Grużewski zo divplatir. Bata bifa va toza ke vintera koe Lietuva tcalar.

Pakera va Emilia Plater ( 29/03-18/07/1831 )[betara | va krent betá]

Ba 29-e ke bareaksat, jotafa biptikya va 280 nugervoliik is 80 okolervoliik is yon decemoy tawadayik dem imizxa dum vebaltasiki kabelcar aze va vintesikeem ke Załuski biptikye kevlakir. Ba 4-e ke alubeaksat va koaliera koe Przystowiany paker. Ba 10-e ke teveaksat, Dezydery Chłapowski jadiwik va dirgara va tana rumala ke lietuvafa vertega wetce redakik pu ina odiar.

Ironokaf aksattum ( pereaksat-santoleaksat ke 1831 )[betara | va krent betá]

Radimi surtera va vintesik koe Lietuva koe Šiauliai numen gorara ke Chłapowski ta gelbera koe Preussena, ina va mana volporaca kalvewar aze do abictan van Warszawa lakir lize lyumara (  kali 7-e ke pereaksat ) wanuwer.

Voxen arti sanka, ina geber ise vozer nume koe Augustów govukir. Kadimion ko Vainežeris koe Žemaitija den Ablamowicz neyik zo malburer. Nufraskewer voxaze arti abic aksat ba 23-e ke santoleaksat koeon mulufter.

Vuestexa[betara | va krent betá]

Emilia Plater
(Emilija Pliaterytė)

Emilia Plater (Emilija Pliaterytė)

 Koblira  13/11/1806,
 Vilnius, Lietuva
 Awalkera  23/12/1831,
 Vainežeris, Lietuva
 Vedeyot  Polska, Lietuva, Rossia  
 Eba  Sayakik
  Fli is bifa  
  • Vintera ke santaneaksat ke 1830 koe Polska
  Tuveli icde Izvopa 
Dakteks ke Emilia Plater ba 25/03/1831 ta pakera va vintera
Kudja va Emilia Plater koe Kapčiamiestis